Inloggen

Gasontladingslamp

In een gasontladingsbuis of -lamp worden elektronen van een kathode versneld naar een anode. Elektrische energie wordt hierbij omgezet in kinetische energie. In deze videoles wordt uitgelegd hoe botsingen tussen deze versnelde elektronen met gasmoleculen in de buis zorgen voor het aangeslagen raken van de atomen en daarmee zorgen voor het uitzenden van licht door de buis. De energieniveaus van de gasatomen bepalen de golflengte (en dus de kleur) van de uitgezonden straling.
6 2198
0:00 Start
0:17 Principe gasontladingslamp
1:43 Energiediagram
2:30 Ontstaan lijnenspectrum
3:15 Samenvatting

Voorkennis

Elektrische lading, spanning, versnellen, aangeslagen toestand, lijnenspectrum

Moet ik dit kennen?

De stof in videoles "Gasontladingslamp" hoort bij:

HAVO:       geen examenstof
VWO: : geen examenstof


Test jezelf - "Gasontladingslamp"

Maak onderstaande meerkeuzevragen, klik op 'nakijken' en je weet meteen de uitslag. Als je één of meer vragen fout hebt moet je de videoles nog maar eens bekijken.
Vraag 1
Vraag 2
Vraag 3
De stroom die door een gasontladingslamp loopt wordt veroorzaakt door bewegende …

Doordat er voortdurend tegenaan wordt gebotst raken de … in het gas aangeslagen.

Bij het terugvallen van de aangeslagen toestand naar de grondtoestand worden een of meer … uitgezonden.

fotonen
atomen
elektronen
fotonen
atomen
elektronen
fotonen
atomen
elektronen


Extra oefenmateriaal?

Oefenopgaven over het onderdeel atomen & spectra vind je in:
FotonQuantumAtoomfysicaVWO.pdf

Vraag over videoles "Gasontladingslamp"?


    Hou mijn naam verborgen

Eerder gestelde vragen | Gasontladingslamp

Op donderdag 28 mrt 2019 om 10:59 is de volgende vraag gesteld
Beste Erik, ik begrijp nog niet zo goed hoe het eerste elektron wordt vrijgemaakt die eigenlijk gaat zorgen voor het ioniseren van andere gasatomen.. Er wordt dus gezorgd voor een hele hoge spanning en wat maakt dan dat er een elektron los komt van het gasatoom?

Erik van Munster reageerde op donderdag 28 mrt 2019 om 11:10
Het "eerste elektron" is inderdaad altijd lastig bij gasontladingslampen. Vaak wordt hiervoor een "starter" gebruikt. Dit is iets waarmeer aan een kant van de buis een vonkje opgewekt wordt. Heb je misschien wel eens gezien als je een TL-buis aan doet. Hij is dan niet meteen aan maar moet eerst even "starten".

Als er eenmaal een eerste elektron is zorgt de hoge spanning in de buis ervoor dat dit elektron botst met een gasatoom waardoor er weer meer andere elektronen vrijkomen die ook weer botsen etc...


Bekijk alle vragen (6)



Op woensdag 15 feb 2017 om 17:35 is de volgende vraag gesteld
ik snap niet precies hoe elektronen losgemaakt worden uit een atoom.

Erik van Munster reageerde op woensdag 15 feb 2017 om 20:41
Om een elektron uit een atoom los te maken moet je keihard met iets tegen het atoom aanschieten zodat er energie wordt overgedragen op het atoom. Als de energie hoog genoeg is komt er een elelktron vrij.

In het geval van een gasontladingslamp worden de elektronen vrijgemaakt door botsingen met andere elektronen die door het gas heengestuurd worden.


Op maandag 13 feb 2017 om 19:25 is de volgende vraag gesteld
In een gasontladingsbuis of -lamp worden elektronen van een kathode versneld naar een anode.
Wat is hier de kathode? is de kathode positief of negatief?

Erik van Munster reageerde op maandag 13 feb 2017 om 20:21
Kathode=negatief
Anode=positief

Dit volgt ook uit het feit dat de elektronen negatief zijn en van de kathode naar de anode versneld worden. Ze worden dus door de kathode afgestoten en door de anode aangetrokken.

(Gasontladingslamp is trouwens geen examenstof meer in het nieuwe examenprogramma)

Op maandag 13 feb 2017 om 20:27 is de volgende reactie gegeven
dank u


Op dinsdag 20 dec 2016 om 19:24 is de volgende vraag gesteld
Dag,
Ik heb een vraag: wanneer vallen elektronen terug? Op het moment dat er niet genoeg energie van een foton wordt toegevoerd?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 20 dec 2016 om 19:32
Als een atoom eenmaal aangeslagen is, dat wil zeggen als een elektron in een hogere baan zit, valt het spontaan terug naar de grond toestand.

Hoe lang dit precies duurt is niet te voorspellen maar het teruvallen gebeurt meestal binnen een paar nanoseconden of microseconden. Vrijwel direct dus.

Op dinsdag 20 dec 2016 om 19:56 is de volgende reactie gegeven
Dus wanneer er licht valt op een atoom neemt dit constant fotonen op waardoor het licht wordt geabsorbeerd, maar zendt het ook constant fotonen uit waardoor er weer een lichtstraal in een bepaalde kleur ontstaat?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 20 dec 2016 om 20:23
Ja dat klopt. Er worden dan continu fotonen uitgezonden in willekeurige richtingen.

(In een gasontladingslamp waar deze video over gaat, komen de atomen niet door het absorberen van fotonen in een aangeslagen toestand maar door botsingen. Bij het terugvallen worden wél fotonen uitgezonden)

Op dinsdag 20 dec 2016 om 20:29 is de volgende reactie gegeven
Oké ik begrijp het. Heel erg bedankt (ook voor de snelle reactie)!


Op maandag 22 sep 2014 om 19:22 is de volgende vraag gesteld
Je zegt dat als de spanning niet hoog genoeg is, het gas niet kan geleiden. Is het ook zo dat het ene gas minder spanning nodig heeft om te geleiden dan het andere?

Erik van Munster reageerde op maandag 22 sep 2014 om 20:50
Ook in een vacuum kan een stroom lopen als er elektronen zijn. Dit zal heel weinig spanning kosten omdat er onderweg geen gasatomen zijn om tegenaan te botsen. De reden dat de spanning hoog moet zijn is om stroom in een gas te laten lopen is juist aanwezigheid van gasatomen. Hoe groter de dichtheid hoe meer kans op een botsing en hoe hoger de benodigde spanning. Een gas met een hoge dichtheid heeft dus een hogere spanning nodig.


Op woensdag 10 apr 2013 om 13:43 is de volgende vraag gesteld
Vallen de elektronen ook terug op het moment dat de atoom nog steeds aangeslagen is?

Erik van Munster reageerde op woensdag 10 apr 2013 om 14:26
Als de elektronen zijn teruggevallen naar de grondtoestand noem je een atoom niet meer aangeslagen. Aangeslagen betekent juist dat elektronen niet in de grondtoestand zitten maar daarboven. Wel kan een elektronen van n=3 terugvallen naar n=2 dan noem je het nog steeds aangeslagen. Pas als het elektron naar het laagste niveau is teruggevallen is het niet meer aangeslagen.